รูปแบบคอมพิวเตอร์ช่วยสอน (CAI)

                   Computer Assisted  Instruction  CAI คือ โปรแกรมบทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอน ที่มีหน้าที่เป็นสื่อการเรียนการสอนเหมือนแผ่นใส (Transparent) สไลด์ (Slide) หรือวีดีทัศน์ (Video) ที่ใช้ประกอบการเรียนการสอน เพื่อให้ผู้เรียนเข้าใจง่ายในเวลาอันจำกัด และตรงตามวัตถุประสงค์ของบทเรียนนั้น ๆ แต่เนื่องจากโปรแกรมเรียนคอมพิวเตอร์ทำหน้าที่ได้ครบทุกสื่อในเวลาเดียวและควบคุมการนำเสนอได้ด้วยตัวเอง เรียกว่าสื่ออเนกทัศน์หรือมัลติมีเดีย” (Multimedia) ทำให้ประหยัดและมีประสิทธิภาพสรุปได้ว่า CAI คือ
                                - เป็นสื่อการเรียนการสอน ช่วยผู้สอนทำการสอน
                                - เนื้อหาในโปรแกรมจะเป็นหน่วย ๆ ตามบทเรียนนั้น ๆ
                                - ผู้เรียนสามารถนำไปทบทวนเนื้อหา ศึกษาด้วยตนเอง
                                - ผู้สอนผู้สอน หรือผู้มีประสบการณ์ในเนื้อหาวิชานั้น ๆ จะทำได้ดีที่สุด

การจัดทำ CAI ที่ดีนั้น ต้องมีองค์ประกอบที่สำคัญ คือ
                1. นักวิชาการ (Academic Expert)
                2. นักเขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ (Programmer)
                3. นักสร้างสรรค์ (Producer)
                4. นักศิลปะ (Artist)

คอมพิวเตอร์ช่วยสอน Computer Assisted  Instruction  หมายถึง การจัดการเรียนรู้โดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสอน เป็นกระบวนการเรียนรู้ของผู้เรียนที่อาศัยคอมพิวเตอร์ซึ่งเป็นเทคโนโลยีระดับสูงมาประยุกต์ใช้เป็นสื่อหรือเครื่องมือสำหรับการเรียนรู้โดยจัดเนื้อหาสาระหรือประสบการณ์สำหรับให้ผู้เรียนได้เรียนรู้

ประโยชน์ของการใช้คอมพิวเตอร์ในการจัดการเรียนรู้
1. ใช้เพื่อจัดการในชั้นเรียน (Classroom Management) เช่น
-    เก็บข้อมูลสถิติรวมทั้งระเบียนสะสมของผู้เรียนเพื่อให้การช่วยเหลือเด็กเป็นรายบุคคล
-    ใช้ศึกษาหาความรู้ด้วยตนเอง
-     เตรียมงานด้านการสอน เช่น  ใบความรู้   ใบงาน   ข้อทดสอบ ฯลฯ
-     สร้างเครือข่ายฐานข้อมูลผู้เรียน เช่น แฟ้มสะสมงานผู้เรียน (Electronic portfolio)ฯลฯ
2.  ใช้ในการจัดการเรียนการสอน (Instruction) เช่น
                การนำเสนอผลงาน (Presentation)ของผู้สอน
-  ในลักษณะสื่อประสม (Multimedia) เพื่อให้เกิดความตื่นเต้นเร้าความสนใจ  เช่น  เสียงเพลง  ภาพเคลื่อนไหวในวีดีโอ  กราฟสถิติ รูปภาพ/ภาพถ่าย ฯลฯ
                               -   ในลักษณะการจำลองสถานการณ์หรือการจำลองแบบ  (Simulation) ซึ่งเป็นเรื่องยากที่จะอธิบายให้ผู้เรียนเข้าใจได้ง่าย
 
การนำเครื่องคอมพิวเตอร์ไปใช้เป็นเครื่องมือช่วยสอน (Computer Assisted Instruction: CAI)
                  โดยคอมพิวเตอร์เป็นสื่อหรือช่องทางในการนำเสนอเนื้อหาซึ่งอาจเป็นกิจกรรมในรูปแบบต่างๆโดยมุ่งให้ผู้เรียนได้ศึกษาเนื้อหาด้วยตัวเอง  ตามความพร้อมและความสนใจของผู้เรียนเป็นหลักการพิจารณาดังนี้
                  1. ต้องมีเนื้อหาสาระ  มีการเรียบเรียงเป็นอย่างดี
                  2.  ตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล
                  3.  สามารถตอบโต้หรือปฏิสัมพันธ์ระหว่างคอมพิวเตอร์กับผู้เรียน
                 4. สามารถให้ป้อนกลับได้ทันที

ขั้นตอนการจัดการเรียนรู้โดยใช้คอมพิวเตอร์ช่วยสอน  (CAI) สามารถสรุปได้เป็นแผนภูมิได้ดังนี้


ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน
ขั้นการนำเสนอเนื้อหา - ขั้นคำถามและคำตอบ - ขั้นตรวจคำตอบ - ขั้นการปิดบทเรียน


 -